Zapadalność na nowotwory rośnie na całym świecie. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, liczba nowych zachorowań w ciągu najbliższych dwóch dekad wzrośnie o około 70 proc. Najnowsze dane wskazują, że rak jest jedną z dwóch głównych – obok chorób układu krążenia – przyczyn śmierci w naszym kraju. Umiera na niego już co czwarty Polak. Lekarze są zgodni – nowotwór można wyleczyć, jeżeli dowiemy się o nim odpowiednio wcześnie.
„BadamyGeny.pl” – sprawdź czy jesteś zagrożony
Program „BadamyGeny.pl” pozwala wykryć podwyższone ryzyko zachorowania na raka. W efekcie, dzięki odpowiednio wczesnej profilaktyce można zapobiec rozwojowi choroby lub rozpocząć jej leczenie w początkowym, często uleczalnym stadium.
– Milion Polaków jest narażonych na chorobę nowotworową o podłożu genetycznym. Naszym marzeniem jest uratować ich wszystkich. Opracowaliśmy badania, które są 20-krotnie tańsze niż za granicą, dlatego że zależy nam, aby jak najwięcej osób mogło skorzystać z możliwości współczesnej genetyki. W przypadku zdiagnozowanego ryzyka zachorowania na raka, udzielimy zaleceń profilaktycznych i zapewnimy dostęp do bezpłatnej konsultacji z lekarzem genetykiem. Oferujemy również wsparcie onkologa i psychologa – mówi prof. Krystian Jażdżewski, inicjator Programu.
Badanie obejmuje 14 genów, które odpowiadają za powstawanie raka piersi i prostaty, oraz 56 genów, odpowiedzialnych za pozostałe nowotwory dziedziczne. Każdy z badanych genów może być uszkodzony w kilku tysiącach miejsc. Dzięki metodzie opracowanej przez zespół Warsaw Genomics, można ocenić, czy w którymkolwiek z nich istnieje wada, która zwiększa ryzyko zachorowania na raka. W sumie badanych jest ponad 100 tys. potencjalnych uszkodzeń. Dodatkowo, każda wykryta zmiana chorobotwórcza jest potwierdzana inną metodą badania. Daje to niemal całkowitą pewność, że znaleziony u pacjenta wariant genetyczny jest prawdziwy.
Sukces polskich naukowców
Przy pracy nad programem, Warsaw Genomics współpracował z naukowcami z Laboratorium Genetyki Nowotworów Człowieka w Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego i Zakładu Medycyny Genomowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
– Centrum Nowych Technologii to jednostka interdyscyplinarna. Jej pracownicy odnoszą również sukcesy w przekładaniu osiągnięć naukowych na praktyczne zastosowania. Dobrym przykładem jest stosowanie nowoczesnych technik analizy genów do wykrywania zagrożeń spowodowanych chorobami nowotworowymi – mówi prof. Marcin Pałys, Rektor Uniwersytetu Warszawskiego.
– To też przykład tego, że współpraca Uniwersytetu Warszawskiego i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego jest obiecująca i może dostarczyć bardzo konkretnych rozwiązań, dostępnych dla przeciętnego człowieka. – dodaje.
Wyprzedzić raka
Złośliwe odmiany nowotworów coraz częściej dotykają również ludzi młodych – stanowią oni ok. 5 proc. wszystkich przypadków zachorowań. Choroba rozwija się u nich dużo szybciej, przebiega bardzo gwałtownie i agresywnie. Profilaktyka jest więc szczególnie ważna w przypadku młodych osób. Dlatego właśnie Warszawski Uniwersytet Medyczny dofinansował badanie swoim studentom.
– Program „BadamyGeny.pl jest tworzony przez naukowców Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – prof. Krystiana Jażdżewskiego i dr. hab. Annę Wójcicką związanych z Zakładem Medycyny Genomowej naszej Uczelni, Centrum Nowych Technologii UW oraz spółką Warsaw Genomics. Dodatkowo czynnie w jego realizację zaangażowani są studenci naszej Uczelni działający w Kole Naukowym Medycyny Genomowej. Przedsięwzięcie jest kolejnym już przykładem udanej współpracy z zaprzyjaźnionym Uniwersytetem Warszawskim. Pokazuje on jak łączenie potencjałów badawczych tak uznanych ośrodków naukowych jak WUM i UW może służyć rozwojowi medycyny na poziomie światowym. Jako Rektor uczelni medycznej, a także jako ginekolog i Prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników zdecydowałem, że dofinansuję przeprowadzenie badania dla studentów, doktorantów i pracowników Uczelni, co zwiększy dostępność badań – mówi prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś, Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Program „BadamyGeny.pl” wspiera również firma doradcza Deloitte, w której 80 proc. zatrudnionych to osoby, które nie ukończyły jeszcze 35. roku życia – w przypadku których profilaktyka jest szczególnie ważna. Deloitte umożliwił wszystkim swoim pracownikom bezpłatne badania. W programie wzięło jak dotąd udział ponad 1 100 osób – ponad 90 proc. już zostało przebadanych.
– Deloitte od początku wspierał program „BadamyGeny.pl”. Zaproponowaliśmy wszystkim naszym pracownikom udział w badaniu i refundację jego kosztów, ponieważ pomoc w uniknięciu poważnej choroby lub jej szybsze wykrycie jest wartością nieporównywalną z żadnym innym świadczeniem. Dodatkowo zależy nam na wspieraniu polskich innowacji, a metoda opracowana przez Warsaw Genomics jest osiągnięciem na skalę międzynarodową. Mam nadzieję, że inni pracodawcy pójdą w ślady Deloitte, co przyczyni się do popularyzacji badań i tym samym większa liczba ludzi będzie w stanie uniknąć zachorowania na nowotwór – mówi Marek Metrycki, Partner Zarządzający Deloitte w Polsce.
W promocję profilaktyki nowotworowej zaangażowała się również gmina Kostrzyn, która jako pierwszy samorząd w Polsce chce zaproponować takie badania swoim mieszkańcom.
– Zadania samorządu są bardzo szerokie i obejmują infrastrukturę, edukację czy pomoc socjalną. Jednak dla mnie najważniejsze jest, aby mieszkańcy byli zdrowi – mówi Szymon Matysek, Burmistrz Gminy Kostrzyn.
– Jesteśmy nowoczesną gminą i jak pojawia się nowatorska metoda opracowana przez polskich naukowców, to chcemy z niej skorzystać. Dlatego proponujemy wszystkim dorosłym mieszkańcom badania, które ocenią ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową. Ta wiedza ma posłużyć przechytrzeniu raka. Kończymy prace związane z opracowaniem Programu Zdrowotnego, który po akceptacji Rady Miejskiej umożliwi współfinansowanie tych badań – tłumaczy.
[Warsaw Genomics/RT]